Η αλλεργία της Πολιτικής

Στην επιστήμη της Ιατρικής και της Βιολογίας ως αλλεργία ορίζεται η παθολογική κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός αντιδρά απέναντι σε αβλαβείς περιβαλλοντικές ουσίες, που ονομάζονται αλλεργιογόνα. ¹ Δυστυχώς,όμως,ανάλογες παθολογικές αντιδράσεις δεν εμφανίζονται μονάχα στους ζωντανούς οργανισμούς αλλά χαρακτηρίζουν και άλλα φαινόμενα της ζωής μεταξύ των οποίων και η πολιτική δραστηριότητα.

Το αλλεργιογόνο της σύγχρονης πολιτικής είναι η μεταρρύθμιση. Όχι η λέξη αυτή καθ' αυτή αφού η τελευταία χρησιμοποιείται πολλάκις για να περιγράψει απλές μεταβολές σε καταστάσεις, που δεν επιφέρουν όμως ριζικό εκσυγχρονισμό προς βελτιωτική κατεύθυνση. Στο ουσιαστικό της περιεχόμενο,όμως, η έννοια της μεταρρύθμισης βρίσκεται τουλάχιστον σε διάσταση με το πολιτικό σύστημα σε μια περίοδο που είναι πιο αναγκαία από ποτέ, τόσο για τη θωράκιση του ιδίου και κατ' επέκταση της Δημοκρατίας αλλά και για την ύπαρξη του ίδιου του Κράτους. Το τελευταίο “χτύπημα” της αλλεργίας παρατηρήθηκε χθες, με την ολοκλήρωση της διαδικασίας συζήτησης και ψήφισης του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης “Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης, Βαθμολογική Διάρθρωση Θέσεων, Συστήματα Αξιολόγησης, Προαγωγών και Επιλογής Προϊσταμένων (Διαφάνεια - Αξιοκρατία και Αποτελεσματικότητα της Δημόσιας Διοίκησης)” σε δύο φάσεις.

Την πρώτη φάση αντι-μεταρρύθμισης αποτέλεσε η απόρριψη βουλευτικής τροπολογίας ( Γ.Α 246 και Ε.Α 18| 19/2/2016 ) η οποία προέβλεπε την κατάργηση των πολιτικών γραφείων των μελών της Κυβέρνησης και των Υφυπουργών, και ως εκ τούτου την έκπτωση των υπηρετούντων σε αυτά από την ιδιότητα (και επομένως τις απολαβές) του δημοσίου υπαλλήλου. ²  Εκ πρώτης όψεως ίσως πράγματι να βρίσκει κανείς την τροπολογία υπερβολική. Κι αυτό διότι καταργεί εξ' ολοκλήρου διοικητικές δομές και πιθανώς να επιφέρει μ' αυτό τον τρόπο δυσλειτουργία στον κρατικό μηχανισμό. Εντούτοις, η σπουδή του αρμοδίου Υπουργού να την απορρίψει εξ' ολοκλήρου – εγκρίνοντας παράλληλα πάνω από δεκαπέντε άσχετες υπουργικές τροπολογίες - προκαλεί μάλλον αρνητική εντύπωση διότι θα μπορούσε με βάση αυτή να προσφύγει σε μία μέση λύση περιορισμού (και όχι κατάργησης των δομών αυτών) αποδεικνύοντας τη βούληση του πολιτικού συστήματος να περιορίσει τα έξοδα λειτουργίας του και να συνδράμει έμπρακτα στην προσπάθεια “νοικοκυρέματος” του Κράτους, σε μία περίοδο που έρχεται αντιμέτωπο με νέες εισοδηματικές περικοπές – δια της ασφαλιστικής “μεταρρύθμισης”- ένα μεγάλο τμήμα της ελληνικής Κοινωνίας.

Το δεύτερο μεγάλο αλλεργικό σοκ ήρθε με την ψήφιση του Νομοσχεδίου. Ο πυρήνας του Νομοσχεδίου, το γεγονός δηλαδή ότι θα προέρχονταν οι γενικοί και ειδικοί γραμματείς των Υπουργείων (εξήντα τρεις τον αριθμό) από το Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης προκειμένου να περιορισθεί το λεγόμενο “κομματικό κράτος” ξαφνικά...διεγράφη! Μια πραγματική μεταρρύθμιση που θα εξασφάλιζε την συνέχεια του Κράτους με τον ανάλογο συντονισμό και εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής από άρτια καταρτισμένα υπηρεσιακά στελέχη – και όχι “κολλητούς” του εκάστοτε πολιτικού προσωπικού – αντικαταστάθηκε με διάταξη που προβλέπει τη δημιουργία επιπλέον προσωποπαγών θέσεων, των διοικητικών γραμματέων!³ Το θλιβερό δε είναι ότι πρόκειται για διάταξη που η ίδια η Κυβέρνηση δια του Υπουργού της εισηγήθηκε και στη συνέχεια την ανακάλεσε.

Με την παράθεση των δύο παραπάνω στιγμιοτύπων διαφαίνεται η φιλοσοφία που διακατέχει το νέ...παλιό – ας μην ξεχνιόμαστε – πολιτικό σύστημα: πλήρως ασύμβατη με την Διαφάνεια, την Αξιοκρατία και την Αποτελεσματικότητα της Διοίκησης που κατά τ' άλλα επιφέρει το Νομοσχέδιο. Αντίθετα, στο πατρόν της μεταπολιτευτικής πρακτικής και η αριστερή Κυβέρνηση φροντίζει να βολέψει (περισσοτέρους) ημετέρους και μάλιστα διαφημίζοντας τις τακτικές αυτές ως “τομές” για τη Δημόσια Διοίκηση. Την ίδια στιγμή εμφανίζεται πρόθυμη να αυξήσει φόρους και ασφαλιστικές εισφορές δίνοντας δηλαδή την χαριστική βολή στην ήδη πληγωμένη ιδιωτική οικονομία. Φυσικά η κριτική αυτή δε περιορίζεται στην παρούσα Κυβέρνηση αφού και οι προηγούμενες (πρόσφατες και παλαιότερες ) φέρουν μεγάλη ευθύνη για την ανάδειξη και παγιοποίηση τέτοιων πρακτικών. Στη συγκεκριμένη όμως περίοδο, με την οικονομία σε πλήρη εκτροχιασμό και εξωτερική πολιτική χωρίς πυξίδα, αναδύεται περισσότερο από ποτέ η ανάγκη ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων ( δηλαδή εκσυγχρονιστικών μεταβολών στις κρατικές δομές με άμεσο ενεργητικό αποτέλεσμα ) για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης στο πρόσωπο του Δημοσίου, τόσο στο εξωτερικό αλλά και στο εσωτερικό. Παρόλα αυτά, η Κυβέρνηση εμφανίζεται τουλάχιστον απρόθυμη να τις υλοποιήσει δημιουργώντας παράλληλα το δικό της “παρακράτος”.

Συνοψίζοντας, η αλλεργική αντίδραση του πολιτικού συστήματος στις φυσικές και απαραίτητες ενέργειες εκσυγχρονισμού του κράτους σε συνδυασμό με την παράλληλη υλοποίηση εκκωφαντικά αντίθετων ενεργειών αποτελεί τη διαχρονική ασθένεια της ελληνικής πολιτικής. Στις μέρες μας, παρά την αδήριτη ανάγκη αντιμετώπισής της, αυτή γιγαντώνεται δυσκολεύοντας ακόμη περισσότερο τη δυσχερή θέση της Πατρίδας μας. Ίσως στα μάτια ορισμένων η παθογένεια αυτή να μοιάζει ασήμαντη απέναντι στον ορυμαγδό των γεγονότων που συμβαίνουν καθημερινά στην Ελλάδα (μεταναστευτικό, κινητοποιήσεις για το ασφαλιστικό, προσπάθεια ελέγχου των ΜΜΕ). Ωστόσο, αυτή η απροθυμία για ριζικές αλλαγές αποτελεί έναν εξίσου σημαντικό παράγοντα που οδηγεί την Ελλάδα σ' όλο και περισσότερα κακοτράχαλα μονοπάτια.

1Ορισμός: Ηλεκτρονική Εγκυκλοπαίδεια Βικιπαίδεια, λήμμα: Αλλεργία.

2Πρόκειται για τροπολογία που κατέθεσαν τρεις βουλευτές της Κ.Ο του κινήματος “ ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ”. Προβλέπει συγκεκριμένα την κατάργηση των άρθρων 55 και 56 του Π.Δ 63/2005 ( Κωδικοποίηση της Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα).

3 βλ άρθρο 6 του σχετικού Ν/Σ.
*Ενημέρωση (29/02/2016): βλ. ΦΕΚ Α' 33/2016 (σελ.974) : ν.4369/2016, άρθρο 6 (ημ. δημοσίευσης: 27η Φεβρουαρίου 2016)